Etimolojik olarak “poly” birçok ve “mer” tekrarlayan alt birim anlamına gelen polimer, yapı kimyasalları alanında kullanılan malzemelerden biridir. Biz de buradan hareketle polimer nedir, özellikleri nelerdir sorusu eşliğinde yapı sektöründe nasıl kullanılır ve polimer ne işe yarar konusuna değineceğiz.
Polimer Nedir ve Polimerlerin Özellikleri Nelerdir?
Polimerler, DNA diziliminde dahi bulunan birbirini tekrarlayan çok sayıda alt birimin oluşturduğu uzun zincir molekülleri ifade eder. Pek çok alanda kullanılan polimerik maddeler, kolay şekil alma ve dayanıklılık özelliklerinden dolayı tercih edilirler. Polimerlerin genel özellikleri de şu şekildedir:
- Tek bir monomer çeşidinin yani küçük moleküllerin birleşmesiyle meydana gelir.
- Fotoğrafçılıktan, sağlık sektörüne kadar epey geniş bir kullanım alanında işe yarar.
- Hammadde ve imalat aşamasında düşük maliyete sahiptir.
- Hafif ve kolay işlenebilir yapıya sahiptirler.
- Atmosferik koşullara ve mekanik dayanımlara karşı yüksek performans gösterir.
- Polimer maddeler hem sentetik hem de doğal yapıda olabilir.
- Genellikle endüstriyel malzemelerin kalitesini ve dayanıklılığı artırmak amacıyla kullanılır.
- Yalıtkan özelliğe sahip olarak ısı, ses ve elektriği iletmezler.
- Genel olarak çok yüksek ve çok düşük ısıya karşı direnç gösteremezler. Oda sıcaklığında kullanılmaları uygundur.
- Polimer malzemeler, elektrik ve su yalıtımında kullanılan başlıca malzemeler arasında yer alır.
Polimer maddelerin tercih edilmesini sağlayan özellikler bu şekildedir. Şimdi de polimer sınıflandırmasına göre polimer malzemelerin nasıl kullanıldığına bir göz atalım.
Polimer Çeşitleri Nelerdir? Nerelerde Kullanılır?
Polimerler genellikle; termoplastik, termoset ve elastomerler olmak üzere üçe ayrılır. Polimer çeşitleri, farklı özellikleri taşıyarak farklı kullanım alanlarında işe yarar. Yaygın polimer kullanım alanları şu şekildedir:
- Tekstil
- Sağlık
- Kozmetik
- Yapı Kimyasalları
- Fotoğrafçılık
- Uçak Sanayi
- Yiyecek ve İçecek Endüstrisi
- Elektronik Eşya Üretimi
- Oyuncak Üretimi
- Makine Sanayi
- Otomotiv Sanayi
Yukarıdaki alanlarda kullanılan polimer, sıvı veya toz biçiminde olabilir. Polimerler bu alanlarda farklı şekilde kendini gösterir. Şimdi de farklı özellikleri taşıyan polimer maddelerin yapısal sınıflandırmasına göre hangi nitelikleri içerdiklerine bakalım.
Termoplastik Polimer Madde
Termoplastik polimerler, yeniden şekillenebilir ve ısıtıldığı zaman da eriyebilen özelliktedir. Enjeksiyon kalıplama ve ekstrüzyon üretim aracılığıyla hemen hemen çoğu kalıplamada kullanılır. Başlıca özellikleri, yüksek dayanma kapasitesi ve yeniden şekillenmeye yarayan esnekliğidir. Plastik şişe, tıbbi cihaz, oyuncaklar ve torba imalatında termoplastik polimer de kullanılır. Avantajları yanında dezavantaj olarak düşük ısı değerlerinde hızlı yumuşama ve erime özelliğine de sahiptir.
Termoset Polimer Maddeler
Bir diğer polimer çeşitleri arasındaki madde ise termoset polimerlerdir. Bu polimer çeşidi, yüksek sıcaklıklara dayanıklılık gösterirken yeniden şekillenmesini engelleyen bir yapıya da sahiptir. Yüksek sıcaklıklara dayanıklılık göstererek sertleşir ve sertleşme sonrası şeklini de korur. Genellikle yüksek sıcaklığa dayanıklılık göstermelerinden dolayı da elektrik yalıtımı, otomotiv parça imalatı ve yapı malzemeleri üretiminde kullanılır.
Elastomer Polimer Maddeler
Elastatik yani esnek yapıdaki bu polimer çeşidi, kolayca şekil alma özelliğine sahiptir. Ayrıca sertleştiğinde; ısı değişimi, esneme veya sıkışma gibi faktörlerden de etkilenmez. Yine diğer polimer çeşitleri gibi dayanıklılık yüksektir ve çeşitli kimyasalların yol açabileceği aşındırmalara karşı dirençlidir. Yine akım iletmeme özelliğinden dolayı elektronik yalıtımında kullanılırlar. Başlıca kullanım alanlarından bazıları da lastik endüstrisi, otomotiv sanayi, spor-rekreasyon malzeme üretimi ve elektrik-elektronik cihaz sanayisidir.
Sıraladığımız üzere polimer malzemelerin ana kaynağı olan polimer çeşitleri böyledir. Peki polimerler nerede kullanılır ve yapı malzemelerinde polimer kullanımı ne şekildedir? Hadi gelin yapı kimyasalları ve yalıtımda polimerin yerine değinelim.
Yapı Sektöründe Polimer Kullanımı
Yapı sektörü, dayanıklılık ve kalite içeren malzeme kullanımının yaygın olduğu alanlardan biridir. Polimerin özellikleri de yapı sektöründe yaygın şekilde kullanılmaya uygundur. Yapı sektöründe polimer kullanımını şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Su Yalıtımı: Polimerler, polimer esaslı su yalıtım membranlarının ana malzemelerinden biridir. Bina çatılarında, banyo zeminlerinde ve teraslarda uygulanan polimer su yalıtım membranı, su sızıntılarını engeller. Ayrıca polimer destekli su yalıtımı ile binanın ömrü de uzar.
- Yapıştırıcı ve Mastik: Polimer esaslı yapıştırıcılar, özellikle yüksek nem içeren alanlarda kullanılır. Banyo-su tesisatı, tadilat- dekorasyon ürün endüstrisi ve mobilya üretiminde, yüksek yapışma özelliğine sahip polimer esaslı yapıştırıcılar uygulanır. Mastikler de polimer içererek yalıtım işlemi için gereken dolgu ve bağlayıcı madde işlevini yerine getirir.
- Zemin Kaplama: Polimer madde, endüstriyel zeminlerin kaplanmasında da kullanılan malzemelerden biridir. Kimyasal direnci ve dayanıklılığı yüksek olan polimer esaslı kaplamalar, fabrika ve depo zemin kaplamalarında işe yarar.
- Bina Yalıtımı: Binaların uzun ömürlü kullanımı için polimer esaslı yalıtım malzemeleri de uygulanır. Bina ısı yalıtımı, çatı yalıtımı ve bina dış duvar-cephe kaplamasında kullanılan polimer, ısı geçişini engellerken enerji tasarrufu da sağlar.
- Cam Kaplama: Binaların dış kısmı ile çatılarını cam ile kaplamak için de polimerik malzemeler kullanılır. Özellikle çatı pencerelerinde uygulanan polimerler, yüksek dayanıklılık ve hafif yapıları ile cam kaplamanın başlıca malzemelerinden biridir.
- Çatı Kaplama: Çatıların iklim koşullarından etkilenmesini önlemek amacıyla çatı kaplama yapılır. Çatı kaplama işleminde kullanılan ana malzemelerden biri olarak polimerler, APP ve SBS katkılı polimer esaslı membranlar aracılığıyla çatıları korur. Kullanılan bu membranlar ile su geçirgenliği de önlenir.
Görüldüğü üzere yapı sektöründe polimerin kullanımı yaygındır. Polimer içerdiği dayanıklılık ve işlenebilir özelliği sayesinde su yalıtımı başta olmak üzere kaplama ve imalatın pek çok alanında kullanılan etken maddelerden biridir. İşlenen polimer malzemeler sayesinde ana malzemenin çok daha dayanıklı ve kaliteli olması sağlanır. Özellikle yapı projelerindeki yalıtımda polimerlerin kullanım alanları geniştir.
Kullanılan polimer esaslı su yalıtım malzemeleri ile çok çeşitli yüzeylerde ısıya dirençli ve dayanıklı su izolasyonu yapılır. Bununla beraber örtü ve sıvı polimer esaslı su yalıtımını uygularken dikkatli olmak gerekir. Polimer esaslı yalıtımdan istenilen verimi almak için yüzeyin kirden arındırılması şarttır. Temiz ve kuru bir yüzeye yapılacak polimer esaslı malzemeler ile banyo, teras ve bina çatılarının su geçirgenliği önlenir. Kısacası polimer, içerdiği özellikler ile günlük yaşantımızda işimize yarayan pek çok eşyanın ve yapı uygulamasının ana etken maddelerinden birisi diyebiliriz.
Yazımızda polimer nedir, ne işe yarar ve polimer nerede kullanılır sorularını yanıtladık. Yapı sektöründe kullanılan polimer esaslı yalıtım malzemeleri hakkında gerekli bilgiler için ise UKS Yapı kalitesinde üretilen APP ve SBS katkılı su yalıtım membranlarını inceleyerek su izolasyonundaki maksimum verimi alabilirsiniz!